Xoắn tinh hoàn là tình trạng cấp cứu ngoại khoa cần được tiến hành kịp thời để tránh những biến chứng do bệnh gây ra. Khi bị xoắn tinh hoàn, biểu hiện đầu tiên là đau nhức đột ngột và dữ dội tại vùng bìu. Hầu hết mọi trường hợp bị bênh này thì phẫu thuật luôn là sự lựa chọn tốt nhất.

Xoắn tinh hoàn là bệnh gì?

Xoắn tinh hoàn là hiện tượng dây thừng tinh bị xoắn lại khiến quá trình vận chuyển máu đến tinh hoàn bị gián đoạn, thậm chí có thể không vận chuyển máu đến tinh hoàn. Việc này khiến tinh hoàn sưng đau dữ dội và có dấu hiệu bầm tím. Trẻ sơ sinh và các bé trai từ 12 – 18 tuổi là những đối tượng có nguy cơ bị xoắn tinh hoàn cao. Khi bị xoắn tinh hoàn, người bệnh cần được phẫu thuật sớm để tránh những tổn thương do tình trạng này để lại. 

Hiện tượng xoắn tinh hoàn xảy ra khi thừng tinh bị xoắn tự nhiên khiến tinh hoàn treo trong bìu ở một vị trí bất thường có chứa cả động mạnh và tĩnh mạch. Thừng tinh bị xoắn sẽ khiến máu đến tinh hoàn bị giảm hoặc ngừng hẳn. Mức độ tắc nghẽn phụ thuộc vào thời gian và mức độ thừng tinh bị xoắn. 

Thông thường, lưu lượng máu tại tĩnh mạch sẽ giảm đầu tiên sau đó sẽ ảnh hưởng đến động mạch. Từ đó lượng oxy cung cấp cho tinh hoàn sẽ bị giảm mạnh. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến tinh hoàn bị tổn thương nghiêm trọng. Nhiều nghiên cứu chỉ ra, kể cả trong quá trình phát triển thai nhỉ cũng có thể đối mặt với xoắn tinh hoàn. Đây cũng là lý do khiến một số trẻ khi sinh ra bị dị tật tinh hoàn.

Nguyên nhân gây bệnh xoắn tinh hoàn là nam giới

Hiện nay, nguyên nhân chính gây ra xoắn tinh hoàn vẫn chưa được xác định chính xác nhưng sẽ có một số yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng này như:

• Di truyền: Phần lớn nam giới khi bị xoắn tinh hoàn đều bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền và cả hai tinh hoàn đều có nguy cơ bị tác động.
• Chấn thương: Một số trường hợp vận động mạnh hoặc chấn thương thì sau vài giờ cũng sẽ xuất hiện tình trạng xoắn tinh hoàn kể cả trong quá trình ngủ.
• Nhiệt độ thấp.
• Sự tăng trưởng đột ngột của testosterone trong giai đoạn dậy thì.

Dấu hiệu xoắn tinh hoàn

Lưu lượng máu đến tinh hoàn bị gián đoạn sẽ gây ra những cơn đau thắt dữ dội. Vùng bìu có dấu hiệu bầm tím, sưng to và có nguy cơ hoại tử cao nếu người bệnh trì hoãn điều trị. Những dấu hiệu dưới đây sẽ giúp nam giới theo dõi và kịp thời nhận biết những bất thường của tinh hoàn và sớm liên hệ với bác sĩ nếu gặp phải:

• Một bên bìu có hiện tượng đau đột ngột và dữ dội kéo dài.
• Vùng bìu sưng đỏ
• Một bên tinh hoàn cao hơn hẳn so với bên còn lại
• Có cảm giác đau bụng
• Có cảm giác buồn nôn hoặc nôn
• Sốt nhẹ
• Thường xuyên đi tiểu
• Có hiện tượng choáng váng, chóng mặt.
• Khi chạm vào bìu thầy xuất hiện khối u bất thường.

Những nguy hiểm nếu không điều trị xoắn tinh hoàn kịp thời

Xoắn tinh hoàn có nguy hiểm không? Phần lớn những người bị xoắn tinh hoàn đều không có những yếu tố tiềm ẩn liên quan đến sức khỏe trước đó. Tuy nhiên một số yếu tố tự nhiên hoặc đột ngột xuất hiện cũng có thể làm tăng nguy cơ bị xoắn tinh hoàn như: 

• Hai bên bìu không cân xứng, một bên có kích thước lớn hơn bên còn lại.
• Trên tinh hoàn có khối u, đặc biệt khối u ác tính xuất hiện tại khi vực thừng tinh.
• Tuổi tác cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ xoắn tinh hoàn. Thường là trẻ sơ sinh hoặc nam giới trước, trong giai đoạn dậy thì.
• Dị tật bẩm sinh tại tinh hoàn hoặc có bất thường cấu trúc cũng làm tăng nguy cơ tinh hoàn bị xoắn. Đặc biệt là dị dạng quả lắc chuông chiếm tới 90% trường hợp bị xoắn tinh hoàn. 
• Chấn thương vùng bìu do tập thể dục.

Ngoài những yếu tố tăng tính rủi ro trên thì di truyền, thời tiết lạnh cũng có thể ảnh hưởng đến tinh hoàn. Những yếu tố này khi đã khiến dây thừng tinh xoắn lại sẽ khiến nam giới cực kỳ đau đớn. Nếu không được điều trị kịp thời tình trạng này có thể để lại nhiều tổn thương nghiêm trọng như:

• Tinh hoàn tổn thương: Do lưu lượng máu lưu thông đến tinh hoàn giảm, nguồn oxy và các chất dinh dưỡng cũng bị gián đoạn nên trong một số trường hợp nam giới có thể phải cắt bỏ tinh hoàn.

• Vô sinh – hiếm muộn: Mặc dù tác động của xoắn tinh hoàn đến vấn đề sinh sản sau này của nam giới vẫn chưa được kết luận cụ thể nhưng tình trạng này có thể làm giảm chất lượng tinh trùng đặc biệt là nam giới trong độ tuổi sinh sản.

• Tổn thương bên tinh hoàn còn lại: Nếu một bên tinh hoàn bị tổn thương thì hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ được kích hoạt để tiến hành chữa lành những tổn thương. Trong quá trình này, kháng thể và protein được tạo ra có thể làm tổn thương đến bên tinh hoàn còn lại.

• Tổn thương do tái tưới máu: Hiện tượng này thường xảy ra tại các mô bị thiếu nguồn cung cấp máu trong thời gian dài.

• Nhiễm trùng máu: Một số trường hợp cực kỳ hiếm thì xoắn tinh hoàn kéo dài có thể dẫn đến nhiễm trùng máu. Nhiễm trùng máu nghiêm trọng và lan rộng sẽ gây tổn thương tới các cơ quan, thậm chí là tử vong. 

Chẩn đoán chính xác xoắn tinh hoàn

Để xác định chính xác bệnh nhân bị xoắn tinh hoàn hay không, bác sĩ sẽ bắt đầu từ việc kiểm tra mức độ sưng đau ở bìu. Bác sĩ sẽ tiến hành véo vào phần bên trong đùi để làm các cơ quan co lại. Nếu phản xạ này không xảy ra thì khả năng tinh hoàn bị xoắn rất cao. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ thực hiện một số xét nghiệm như:

• Siêu âm Doppler bìu nhằm kiểm tra lưu lượng máu đến tinh hoàn.
• Xạ hình tinh hoàn (hiếm dùng)

Điều trị xoắn tinh hoàn như thế nào

Xoắn tinh hoàn là trường hợp cấp cứu ngoại khoa vì thế cần liên hệ ngay với bác sĩ nếu bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ bị bệnh. Tuy nhiên, một số bệnh nhân gặp tình trạng xoắn tinh hoàn không liên tục nghĩa là các cơn đau xuất hiện thưa nhau, từ đau dữ dội rồi từ từ giảm bớt. Đối với bất cứ trường hợp xoắn tinh hoàn nào thì phẫu thuật vẫn luôn là sự lựa chọn ưu tiên số một. Thủ thuật can thiệp ngoại khoa cần được thực hiện càng sớm càng tốt. Nếu máu vận chuyển đến bìu bị ngừng trong vòng 6 giờ sẽ khiến mô tinh hoàn có khả năng cao sẽ chết. Lúc đó có thể phải cắt bỏ tinh hoàn. 

Phẫu thuật tháo xoắn được thực hiện khi bác sĩ kiểm tra và gây mê toàn thân. Sau đó bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở bìu và tiến hành tháo xoắn. Tiếp tục dùng các mũi khâu nhỏ để cố định tinh hoàn vào đúng vị trí để ngăn không xảy ra tình trạng xoắn tinh hoàn lần nữa. 

Phòng ngừa xoắn tinh hoàn

Nhiều nghiên cứu chỉ ra, nếu tháo xoắn tinh hoàn từ 4 – 6 giờ từ khi bắt đầu bị đau khi không phải cắt bỏ tinh hoàn. Tuy nhiên, việc tháo xoắn diễn ra sau 24 giờ thì 90% phải cắt bỏ tinh hoàn. Việc cắt bỏ tinh hoàn có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hoocmon ở nam giới. Đối với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ thì có thể sẽ suy giảm chất lượng tinh trùng trong tương lai. 

Trường hợp cơ thể bắt đầu sản xuất những kháng thể do xoắn tinh hoàn thì tinh trùng cũng sẽ gặp khó khăn trong quá trình di chuyển. Vì thế để hạn chế những biến chứng nghiêm trọng do bệnh gây ra người bệnh nên chủ động liên hệ với bác sĩ để cấp cứu kịp thời nếu nghi ngờ bị xoắn tinh hoàn. Bên cạnh đó người bệnh cũng cần chủ động thực hiện các phương pháp phòng ngừa xoắn tinh hoàn tại nhà như:

• Hạn chế hoạt động thể lực quá mức: Tránh những hoạt động quá căng thẳng hoặc có nguy cơ làm tổn thương vùng dương vật hoặc tinh hoàn. Hãy đảm bảo bạn nghỉ ngơi đủ, tránh tình trạng mệt mỏi quá độ.
• Mặc quần áo: Chọn quần áo rộng rãi và thoải mái để tạo sự thông gió tốt cho vùng bẹn. Tránh sử dụng quần áo quá chật hoặc chật cứng có thể tạo áp lực lên tinh hoàn.
• Kiểm tra và điều trị các vấn đề về tinh hoàn: Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng hoặc vấn đề liên quan đến tinh hoàn, hãy thăm bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Các vấn đề như viêm tinh hoàn hoặc vết thương có thể làm tăng nguy cơ xoắn tinh hoàn.
• Thực hiện tự kiểm tra tinh hoàn định kỳ: Kiểm tra tinh hoàn của bạn thường xuyên để phát hiện sớm bất thường. Nếu bạn cảm thấy bất kỳ sự sưng, đau tinh hoàn hoặc bất thường nào, hãy thăm bác sĩ ngay lập tức.
• Tăng cường sự thông thoáng và giảm áp lực vùng bẹn: Hãy tránh việc ngồi lâu trên một chỗ và cố gắng thay đổi tư thế ngồi thường xuyên. Khi ngủ, hãy giữ quần áo rộng và thoải mái để tạo không gian cho tinh hoàn.
• Hạn chế sử dụng chất kích thích: Các chất kích thích như thuốc lá và ma túy có thể làm co các mạch máu và tăng nguy cơ xoắn tinh hoàn. Hạn chế hoặc tránh sử dụng những chất này có thể giảm nguy cơ.
• Thực hiện các bài tập kéo dãn: Các bài tập kéo dãn tinh hoàn có thể giúp tăng cường cơ và mạch máu trong vùng chậu, giảm nguy cơ xoắn tinh hoàn. Tuy nhiên, trước khi thực hiện bất kỳ bài tập nào, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Trên đây là tổng hợp những kiến thức về bệnh xoắn tinh hoàn. Chúc các bạn luôn khỏe mạnh

Tham khảo thêm: Nấm Candida ở nam giới

Tin cùng chuyên mục

Kinh nguyệt ra ít là triệu chứng của bệnh lý gì?

07/12/2022

Viêm vùng chậu là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

29/11/2022

Các giai đoạn ung thư cổ tử cung: Các dấu hiệu và cách điều trị tương ứng

15/11/2022

Mang thai ngoài tử cung liệu có nguy hiểm hay không?

14/11/2022