Bệnh xã hội là mối lo ngại của tất cả mọi người bởi những ảnh hưởng nghiêm trọng mà nó gây ra cho người bệnh và toàn xã hội. Hiểu biết về bệnh xã hội phổ biến giúp mọi người chủ động phòng ngừa, thăm khám và điều trị sớm để tránh gặp biến chứng nguy hiểm. Vậy bệnh xã hội là gì? Bệnh xã hội lây qua đường nào? Bệnh xã hội có chữa được không? Để giải đáp thắc mắc trên, mời bạn cùng Tư vấn bệnh xã hội tìm hiểu bài viết dưới đây.
Bệnh xã hội là gì?
Bệnh xã hội (Social Disease) là thuật ngữ chỉ những căn bệnh lây truyền chủ yếu qua đường quan hệ tình dục không an toàn. Bệnh có tốc độ lây nhiễm nhanh chóng, tỷ lệ mắc bệnh cao và gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm.
Bệnh xã hội đã và đang trở thành nỗi khiếp sợ của nhân loại. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, khả năng sinh sản và đời sống của người bệnh. Thậm chí, đe dọa tính mạng của bệnh nhân
Do đó, việc trang bị kiến thức về bệnh xã hội là vô cùng cần thiết để mọi người chủ động phòng tránh cũng như có kế hoạch thăm khám sớm nếu nhận thấy một số dấu hiệu bất thường trong cơ thể.
Bệnh xã hội lây nhiễm qua đường nào?
Các chuyên gia cho biết: “Tác nhân gây bệnh xã hội chủ yếu là vi khuẩn, virus”. Theo số liệu thống kê, 90% trường hợp mắc bệnh xã hội do quan hệ tình dục không an toàn. Bởi vi khuẩn, virus gây bệnh thường tồn tại và phát triển trong môi trường ẩm ướt và cơ quan sinh dục chính là nơi có điều kiện lý tưởng để chúng sinh sôi mạnh mẽ. Vì thế, những người có quan hệ tình dục với gái mại dâm hoặc quan hệ với nhiều bạn tình mà không sử dụng biện pháp bảo hộ sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh xã hội. Bên cạnh đó, bệnh xã hội có thể lây truyền qua một số con đường sau:
Lây nhiễm qua đường máu
Dùng chung kim tiêm hoặc truyền/nhận máu từ những người mắc bệnh có nguy cơ lây nhiễm bệnh xã hội rất cao.
Lây từ mẹ sang con
Thai phụ mắc bệnh xã hội có nguy cơ lây bệnh cho con. Bởi trong quá trình sinh thường, các chất dịch chứa mầm bệnh sẽ tiếp xúc trực tiếp với da, mắt, mũi hoặc miệng của em bé. Vi khuẩn, virus có trong chất dịch sẽ tấn công em bé, khiến trẻ bị suy giảm sức đề kháng, viêm đường hô hấp, nguy cơ dị tật cao, …
Lây nhiễm do tiếp xúc với vết thương hở với người bệnh
Người không bị bệnh có vết thương hở tiếp xúc với máu, chất dịch của người mắc bệnh sẽ có khả năng bị nhiễm bệnh. Bởi vi khuẩn, virus có trong máu và dịch tiết của người bệnh đã xâm nhập vào cơ thể thông qua vết thương hở và gây bệnh.
Lây nhiễm gián tiếp
Dùng chung vật dụng cá nhân như bàn chải, khăn tắm, dao cạo râu, quần lót, … với người bị bệnh có nguy cơ cao lây nhiễm bệnh xã hội.
Các bác sĩ chuyên khoa tại phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội cho biết: Nam, nữ giới trong độ tuổi nào cũng có nguy cơ mắc bệnh xã hội. Tuy nhiên, những đối tượng có nguy cơ cao nhiễm bệnh xã hội là:
- Người có đời sống tình dục phóng khoáng, quan hệ tình dục với nhiều bạn tình.
- Gái mại dâm và những người quan hệ với gái mại dâm mà không sử dụng bảo hộ.
- Trẻ vị thành niên, thanh niên thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản, không sử dụng bao cao su khi quan hệ.
- Đối tượng tiêm, chích ma túy, dùng chung kim tiêm với những người mắc bệnh xã hội như HIV/AIDS, Viêm gan B,…
Các bệnh xã hội thường gặp
Theo báo cáo y khoa, trên thế giới có khoảng 20 loại bệnh xã hội khác nhau. Các bệnh xã hội thường gặp nhất là bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà, Chlamydia, mụn rộp sinh dục, HIV/AIDS, …
Bệnh lậu
Bệnh lậu là bệnh xã hội nguy hiểm do vi khuẩn Neisseria Gonorrhoeae gây ra. Sau thời gian ủ bệnh từ 3 – 5 ngày, người bệnh sẽ gặp một số triệu chứng sau:
Dấu hiệu ở Nam giới:
- Dương vật ngứa ngáy, căng tức, đau nhói khi cương cứng hoặc xuất tinh
- Bao quy đầu chảy mủ màu trắng đục hoặc vàng nhạt
- Đi tiểu khó khăn: tiểu buốt, tiểu rát
- Nước tiểu đục, cuối bãi có thể lẫn dịch mủ và máu
- Cơ thể mệt mỏi, sốt nhẹ
Dấu hiệu ở Nữ giới:
Phụ nữ khó phát hiện bản thân mắc bệnh do các triệu chứng bệnh lậu ở nữ giới không rõ ràng và có nhiều điểm tương đồng với viêm nhiễm phụ khoa. Vì thế, chị em nên đi khám phụ khoa định kỳ để phát hiện và có biện pháp điều trị sớm. Một số triệu chứng của bệnh lậu là:
- Khí hư ra nhiều bất thường, có màu vàng, xanh, nâu kèm mùi hôi khó chịu.
- Tiểu buốt, tiểu nhiều lần, nước tiểu khai nồng và cuối bãi nước tiểu có lẫn máu.
- Niệu đạo sưng tấy, ngứa rát
- Đau rát khi quan hệ tình dục
Lậu là một bệnh xã hội nguy hiểm thường gặp ở cả nam và nữ giới. Nếu không điều trị sớm, bệnh sẽ chuyển biến sang giai đoạn mãn tính. Bệnh lậu mãn tính có nguy cơ tái phát nhiều lần, gây tổn thương cơ quan sinh dục và đe dọa đến khả năng sinh sản của người bệnh.
Sùi mào gà
Sùi mào gà là bệnh xã hội nguy hiểm do virus HPV gây ra. Tùy vào cơ địa của mỗi người, sau thời gian ủ bệnh từ 2 – 9 tháng, người bệnh sẽ xuất hiện các nốt sùi, u nhú màu hồng nhạt hoặc màu da tại hậu môn, mắt, khoang miệng, đặc biệt là cơ quan sinh dục.
Ở nữ giới, các nốt sùi xuất hiện ở môi lớn, môi bé, mép âm đạo, cổ tử cung. Ở nam giới, các nốt sùi mọc tại thân dương vật, tinh hoàn, bao quy đầu, hậu môn…
Các u nhú có kích thước nhỏ, khoảng 1 – 2mm. Chúng mọc đơn lẻ hoặc liên kết với nhau tạo thành những mảng lớn có hình dạng như mào gà, bông súp lơ.
Bề mặt các nốt sùi ẩm ướt, mềm nên khi cọ xát sẽ chảy ra dịch mủ có mùi hôi tanh. Khi u nhú bị vỡ sẽ tạo điều kiện cho virus HPV xâm nhập, sinh sôi phát triển và lây lan mạnh mẽ. Khiến người bệnh bị viêm nhiễm cơ quan sinh dục diện rộng
Giang mai
Giang mai do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra. Bệnh tác động xấu đến sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không được điều trị đúng cách, kịp thời.
Bệnh giang mai có 3 giai đoạn với nhiều triệu chứng khác nhau, xuất hiện tại cơ quan sinh dục và nhiều vị trí trên cơ thể người
Xuất hiện các vết trợt nông (còn gọi là vết săng giang mai) hình tròn bầu dục, không có gờ nổi cao, có màu đỏ tươi và nền cứng.
Ở phụ nữ, các vết săng thường xuất hiện ở môi lớn, môi bé, mép âm hộ. Ở nam giới, vết săng hay gặp ở dương vật, tinh hoàn, miệng sáo, …Các vết săng còn có thể xuất hiện ở miệng, môi, bên trong trực tràng, …Ngoài ra, người bệnh có thể nổi hạch ở vùng bẹn và đùi.
Sau 3 – 6 tuần, các vết này sẽ tự biến mất nên nhiều người chủ quan không đi thăm khám, bỏ lỡ giai đoạn điều trị bệnh sớm, khiến bệnh chuyển biến nặng hơn.
Sau khi các vết săng trong giai đoạn 1 lành lại, trên cơ thể người bệnh sẽ xuất hiện nhiều vết phát ban màu hồng ẩn dưới da, không ngứa, kèm theo các nốt mụn nước ở miệng hoặc vùng kín.
Ngoài ra, người bệnh sẽ cảm thấy sốt nhẹ, sụt cân, đau đầu, đau cơ, rụng tóc và nổi hạch dày đặc ở vùng bẹn.
Sau 2 – 6 tuần, các vết phát ban sẽ biến mất ngay cả khi không sử dụng thuốc.
Đây là giai đoạn bệnh tiềm ẩn nên không có triệu chứng rõ ràng. Nếu người bệnh không điều trị, bệnh giang mai sẽ tồn tại trong cơ thể hàng chục năm và diễn biến sang giai đoạn mãn tính.
Giai đoạn mãn tính xảy ra sau 5 năm, thậm chí là 30 năm kể từ khi nốt săng đầu tiên xuất hiện. Lúc này, săng giang mai đã ăn sâu vào các cơ quan bên trong của người bệnh, khiến nội tạng như tim, gan, xương khớp, hệ thần kinh, …bị thương tổn nghiêm trọng. Thậm chí, người bệnh có nguy cơ tử vong.
Mụn rộp sinh dục
Mụn rộp sinh dục có tên gọi khác là bệnh Herpes sinh dục, do virus HSV gây ra. Bệnh phát triển mạnh và lây lan nhanh chóng. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân không biết mình mắc bệnh bởi họ thường gặp các triệu chứng nhẹ hoặc không có bất kì biểu hiện khác thường nào.
Thời gian ủ bệnh mụn rộp sinh học từ 1 – 3 tuần. Người bệnh sẽ thấy bộ phận sinh dục xuất hiện nhiều mụn nước nhỏ li ti, màu đỏ, mọc thành từng chùm và không gây ngứa ngáy.
Tuy nhiên, mụn nước to dần, vỡ ra sẽ khiến vùng da bị lở loét và nhiễm trùng nặng. Người bệnh sẽ thấy nóng rát và đau buốt khi đi tiểu, kèm một số biểu hiện khác như sốt, đau cơ, đau đầu, …Nữ giới khi mắc bệnh có thể gặp một số triệu chứng như khí hư ra nhiều, đau nhức vùng xương chậu, …
Mụn rộp sinh học là bệnh xã hội nguy hiểm. Nếu phát hiện muộn và điều trị không đúng cách, người bệnh sẽ đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến khả năng sinh sản về sau.
HIV/AIDS
HIV/AIDS là căn bệnh thế kỷ nguy hiểm do virus HIV gây nên. Khi xâm nhập vào cơ thể, virus HIV khiến hệ miễn dịch suy giảm, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và gây ra bệnh AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải).
Tiến sĩ Michael Horberg, giám đốc trung tâm HIV/AIDS Kaiser Permanente cho biết: “HIV giai đoạn đầu thường không có triệu chứng”. Nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng 40% – 90% người bệnh có triệu chứng giống như cảm cúm. Vì thế, nhiều người chủ quan không làm các xét nghiệm tầm soát bệnh xã hội khi bản thân có nguy cơ mắc bệnh. Một số triệu chứng thường gặp khi nhiễm HIV là:
- Sốt nhẹ
- Cơ thể mệt mỏi, đau nhức cơ
- Đau rát họng, ho khan
- Phát ban, nổi hạch
- Nôn ói, tiêu chảy
- Sụt cân nhanh mà không rõ nguyên nhân
- Màu sắc móng tay, móng chân thay đổi
Hiện nay, khoa học chưa tìm ra cách điều trị HIV khỏi hoàn toàn trong hầu hết trường hợp. Tuy nhiên, bệnh nhân nhiễm HIV có thể duy trì được sự sống lâu dài nếu được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ.
Một số thông tin về bệnh xã hội
Bệnh xã hội có lây qua đường miệng không?
Quan hệ tình dục bằng miệng có nguy cơ lây nhiễm bệnh xã hội, đặc biệt khi khoang miệng có vết thương lở loét hoặc vệ sinh không sạch sẽ. Bởi vi khuẩn, virus trú ngụ trong máu, dịch nhầy, dịch tiết của người bệnh có thể xâm nhập vào khoang miệng và tấn công cơ thể của bạn. Một số bệnh xã hội lây nhiễm qua đường miệng là bệnh lậu, giang mai, mụn rộp sinh dục, HPV, HIV, …
Bệnh xã hội có chữa được không?
Phần lớn bệnh xã hội có thể chữa trị được nếu chúng ta phát hiện và điều trị theo đúng phác đồ. Một số bệnh xã hội như bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà, chlamydia, …hiện đã có cách chữa trị hiệu quả và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Tuy nhiên, bệnh HIV/AIDS, HPV rất khó điều trị và không thể chữa khỏi hoàn toàn.
Thời gian ủ bệnh xã hội là bao lâu?
Mỗi loại bệnh sẽ có thời gian ủ bệnh khác nhau. Bên cạnh đó, cùng một loại bệnh, khoảng thời gian ủ bệnh của mỗi người cũng không giống nhau. Điều này còn tùy thuộc vào tình hình sức khỏe cũng như sức đề kháng của người bệnh. Dưới đây là thời gian ủ bệnh của một số bệnh xã hội phổ biến:
- Bệnh lậu: chỉ từ 2 – 10 ngày
- Bệnh sùi mào gà: khoảng từ 2 tuần – 9 tháng
- Bệnh mụn rộp sinh dục: khoảng 3 – 10 ngày
- Bệnh Chlamydia: vào khoảng 5 – 21 ngày
- Chứng bệnh HIV/AIDS: từ 3 – 6 tháng
Bài viết đã mang đến những thông tin hữu ích về các bệnh xã hội thường gặp. Mong rằng qua bài viết trên, các bạn sẽ chủ động hơn trong việc phòng tránh cũng như thăm khám sớm nếu nhận thấy một số dấu hiệu bất thường của cơ thể. Nếu còn điều gì thắc mắc về bệnh xã hội, các bạn hãy liên hệ đến:
Hotline: 0584.591.860 để được các chuyên tư vấn và giải đáp miễn phí.
Địa chỉ: 152 Xã Đàn, Phương Liên, Đống Đa, Hà Nội
Nếu còn thắc mắc, bạn có thể liên hệ với bác sĩ chuyên khoa bằng cách:
Hiệu quả hỗ trợ điều trị phụ thuộc vào thể trạng của mỗi người
Tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ để mang lại kết quả tốt
TƯ VẤN TRỰC TUYẾN
hãy chủ động để tháo gỡ mọi thắc mắc
