Viêm tiết niệu là bệnh lý khá phổ biến, thường xảy ra ở nữ giới hơn là nam giới. Bệnh sẽ không gây nhiều nguy hại đối với sức khỏe bệnh nhân nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Ngược lại, nếu không sớm điều trị, bệnh sẽ phát triển đến giai đoạn năng và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Do đó, trang bị cho mình những thông tin về viêm tiết niệu là rất cần thiết, giúp bạn chủ động phòng tránh và điều trị bệnh kịp thời. 

Viêm tiết niệu là bệnh gì?

Viêm tiết niệu, còn gọi là viêm đường tiểu là tình trạng nhiễm trùng ở bất cứ cơ quan nào thuộc hệ tiết niệu. Đây là là hệ cơ quan đóng vai trò sàng lọc và chuyển hóa các chất thải dư thừa, gây hại cho cơ thể thành nước tiểu, sau đó đưa xuống bọc đái để thải ra ngoài. Thông thường, bệnh được phân loại theo 2 cách: 

• Phân loại dựa trên vị trí nhiễm trùng: nhiễm trùng niệu trên và nhiễm trùng niệu dưới. Nhiễm trùng niệu trên chủ yếu liên quan đến thận (viêm bể thận, áp xe thận, thận hư hủ…). Nhiễm trùng niệu dưới liên quan nhiều đến các cơ quan khác của hệ tiết niệu (viêm bàng quang, viêm niệu đạo, viêm tinh hoàn…) 
• Phân loại dựa trên diễn biến của bệnh: nhiễm trùng niệu đạo đơn giản và nhiễm trùng niệu đạo phức tạp. Trong đó nhiễm trùng niệu đạo phức tạp là nhiễm trùng sẽ tái phát nhiều lần, thường gặp ở người có những bất thường về hệ tiết niệu.

Viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không? 

Viêm đường tiết niệu rất nguy hiểm đối với cả nam và nữ, bệnh để lại nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh lý của người bệnh. Cụ thể:

• Ảnh hưởng đến thận: nhiễm trùng niệu đạo là nguyên nhân dẫn đến 25% ca suy thận mãn tính. Chức năng của thận bị ảnh hưởng sẽ khiến cơ thể bị suy nhược, thậm chí dẫn đến tử vong
• Hẹp niệu đạo: viêm tiết niệu có thể gây tổn thương cho đường niệu đạo và khiến niệu đạo bị hẹp lại. Khi đó, việc đi tiểu sẽ rất khó khăn, đối với nam giới, chúng còn cản trở việc xuất tinh.
• Viêm nhiễm nhiều bộ phận: khi một bộ phận trong hệ niệu đạo bị nhiễm trùng sẽ có nguy cơ lây lan sang các bộ phận khác, tạo ra nhiều bệnh lý viêm nhiễm đồng thời như viêm tinh hoàn, viêm bàng quang, viêm ống dẫn tinh…
• Gia tăng nguy cơ mắc bệnh xã hội: khi bị nhiễm trùng đường tiểu, sức đề kháng của cơ thể người bệnh sẽ suy giảm rõ rệt và dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục hơn.
• Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: ở cả nam giới và nữ giới, viêm tiết niệu đều sẽ gây ảnh hưởng đến các cơ quan sinh sản như tinh hoàn, vòi trứng… làm suy giảm khả năng sinh sản, thậm chí gây vô sinh.
• Gia tăng nguy cơ sảy thai, sinh non: mẹ bầu bị viêm tiết niệu nếu không được điều trị kịp thời có thể sẽ bị sảy thai, sinh non. 

Viêm tiết niệu

Nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu

Nguyên nhân chủ yếu gây viêm đường tiết niệu là do vi khuẩn bội nhiễm ngược dòng tiểu, trong đó vi khuẩn E.coli (Escherichia coli) chiếm tới 80% tác nhân gây bệnh.

Nói sâu hơn về vi khuẩn E.coli, đây là vi khuẩn trú đóng tại đường ruột, hậu môn và xâm nhập vào hệ tiết niệu thông qua đường niệu đạo, do người bệnh vệ sinh vùng kín không đúng cách. Vị trí lỗ tiểu và hậu môn của nữ giới gần hơn nam nên nguy cơ bị viêm nhiễm cũng sẽ cao hơn. 

Yếu tố nguy cơ gây viêm tiết niệu ở nam giới

• Nam giới bị viêm quy đầu, da quy đầu do vệ sinh không đúng cách.
• Dương vật bị tổn thương do quan hệ tình dục hoặc thủ dâm quá thô bạo. Những thương tổn này sẽ kích thích niệu đạo và dẫn tới tình trạng viêm tiết niệu. 
• Mắc các vấn đề liên quan đến hệ tiết niệu: sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt, hẹp niệu đạo… 

Yếu tố nguy cơ gây viêm tiết niệu ở nữ giới

• Vệ sinh vùng kín không đúng cách, nhất là vệ sinh vùng kín từ sau ra trước. 
• Thói quen nhịn tiểu quá lâu.
• Quan hệ tình dục mà bạn tình không sử dụng bao cao su, không vệ sinh vùng kín trước và sau khi quan hệ. 
• Không thay băng vệ sinh thường xuyên trong kỳ kinh hoặc sử dụng băng vệ sinh kém chất lượng. 
• Mắc các vấn đề liên quan đến hệ tiết niệu hoặc có thai. 

Đặc biệt, viêm đường tiết niệu khi mang thai là tình trạng thường gặp nhất phụ nữ, gây ra nhiều tác dụng phụ: sảy thai, sinh non, nhiễm khuẩn sơ sinh…

Nguyên nhân gây viêm tiết niệu

Triệu chứng của bệnh viêm tiết niệu

Triệu chứng tại chỗ

Người bệnh sẽ thấy khó chịu khi tiểu tiện, cảm thấy khó tiểu, tiểu rắt, tiểu buốt, cảm thấy nước tiểu vẫn đọng lại trong bàng quang… Nước tiểu có màu đục, bốc mùi hôi, lẫn máu hoặc mủ. Nếu bị viêm bàng quang hoặc viêm thận, bể thận thì người bệnh sẽ cảm thấy đau ở hạ vị. 

Một số trường hợp bị viêm tiết niệu mà không có biểu hiện, triệu chứng gì, chỉ khi xét nghiệm nước tiểu mới phát hiện bệnh. Đối tượng phổ biến xuất hiện các hiện tượng này là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, thai phụ, có tiền sử mắc bệnh đái tháo đường…

Triệu chứng toàn thân

Đây là triệu chứng xảy ra đối với người bị nhiễm trùng ở thận. Đây là cơ quan có vai trò lọc máu để hình thành nước tiểu. Khi bị nhiễm trùng thận sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào màu, từ đó lan ra toàn cơ thể, gây ra tình trạng nhiễm khuẩn huyết nặng. Một số trường hợp nhiễm khuẩn huyết nặng có thể gây ra sốc nhiễm khuẩn và dẫn đến tử vong. Biểu hiện của tình trạng này là người bệnh có hiểu hiện hốc hác, sốt cao, rét run, khô lưỡi…

Triệu chứng viêm tiết niệu ở nam 

Khi bị viêm tiết niệu, không phải nam giới nào cũng sẽ có các triệu chứng lâm sáng đầy đủ và rõ rệt. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân nam đều có chung một số triệu chứng sau: 

• Nước tiểu có màu bất thường: khi đi tiểu, nước tiểu ở nam giới có thể chuyển sang màu vàng đục hoặc đỏ thẫm do lẫn mủ hoặc máu trong nước tiểu. Ngoài ra, mùi của nước tiểu cũng rất nồng, đôi khi có mùi hôi.
• Rối loạn tiểu tiện: bệnh khiến nam giới đi tiểu quá nhiều hoặc quá ít. Mỗi lần đi tiểu, nước tiểu ra rất ít, thậm chí nhỏ giọt. 
• Chảy mủ tại lỗ sáo: cảm thấy ngứa ở vùng kín, lỗ sáo xuất hiện mủ.
• Đau bụng dưới và vùng thắt lưng: xuất hiện những cơn đau tại bụng dưới và vùng thắt lưng. Cơn đau sẽ dữ dội hơn khi nam giới quan hệ tình dục. 

Triệu chứng viêm tiết niệu ở nữ 

• Tiểu nhiều về đêm: nữ giới đi tiểu nhiều lần trong ngày, đặc biệt là vào ban đêm. Khi tiểu tiện, nữ giới sẽ cảm thấy đau ở vùng bụng dưới. 
• Tiểu buốt, tiểu rắt: tương tự như nam giới, chị em sẽ cảm thấy việc đi tiểu vô cùng khó khăn, nước tiểu ra rất ít, cảm thấy nóng rát mỗi khi đi tiểu. Màu sắc của nước tiểu cũng rất bất thường, có màu vàng hoặc đỏ do hòa lẫn với mủ hoặc máu. 
• Đau ở vùng bụng dưới: chị em sẽ cảm thấy đau dữ dội ở vùng bụng dưới và thắt lưng do nhiễm trùng đường tiết niệu ở niệu quản, thận. 

Dấu hiệu viêm tiết niệu ở nữ

Phương pháp điều trị viêm tiết niệu

Theo nhận định của các bác sĩ chuyên khoa tại phòng khám đa khoa quốc tế Hà Nội, viêm đường tiết niệu là bệnh cần phải được phát hiện và điều trị từ sớm, nếu để lâu thì việc điều trị sẽ khó khăn hơn, đồng thời cũng có nguy cơ phải điều trị các biến chứng của bệnh như viêm tinh hoàn, tắc vòi trứng, viêm thận… Hiện nay, phương pháp phổ biến nhất để điều trị nhiễm khuẩn đường tiết niệu là dùng thuốc kháng sinh.

• Với trường hợp bệnh giới hạn tại đường tiết niệu: bệnh nhân chỉ có các triệu chứng của viêm tiết niệu, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân uống thuốc kháng sinh trong khoảng thời gian từ 5 – 7 ngày.
• Với trường hợp bệnh nặng: người bệnh có biểu hiện nhiễm trùng huyết, sốt, ớn lạnh, ổ viêm được xác nhận tại đường niệu thì cần phải nhập viện để truyền kháng sinh dưỡng tĩnh mạch. 
• Với trường hợp viêm nhiễm tái phát nhiều lần: kèm theo các dị dạng đường tiết niệu, bệnh nhân sẽ phải điều trị dài hơn, hoặc phối hợp điều trị bằng nhiều đợt bổ sung ngắn.
• Với trường hợp bệnh xảy ra biến chứng: hoặc bệnh nhân không đồng ý áp dụng phương pháp điều trị nội khoa thì bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để điều trị bệnh.

Điều trị viêm tiết niệu bằng thuốc kháng sinh

Cách phòng ngừa viêm tiết niệu

Để giảm nguy cơ bị nhiễm trùng đường tiết niệu, bạn nên tham khảo và làm theo các lời khuyên sau:

• Cách tốt nhất để sớm phát hiện bệnh là thường xuyên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/1 lần.
• Với người có tiền sử hoặc đang bị sỏi thận thì nên thường xuyên thăm khám và tầm soát nhiễm trùng tiểu để có biện pháp can thiệp kịp thời. 
• Vệ sinh vùng kín thường xuyên, đặc biệt là trước và sau khi quan hệ tình dục. 
• Việc vệ sinh vùng kín phải nhẹ nhàng, đúng cách. 
• Tránh sử dụng các sản phẩm tắm, dầu gội có chứa nhiều chất tẩy rửa gây kích ứng cho vùng kín. 
• Đảm bảo uống đủ lượng nước cho cơ thể trong một ngày. 
• Khi đại tiện, nên lau hậu môn từ trước ra sau để tránh đưa vi khuẩn từ hậu môn vào lỗ niệu đạo, đặc biệt là ở nữ giới. 
• Nên ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C, đây là các loại thực phẩm giúp giảm nguy cơ bị viêm đường tiết niệu.
• Không nên nhịn tiểu lâu ngày hoặc thường xuyên nhịn tiểu. 
• Tránh mặc đồ lót quá chật, làm bằng chất liệu bí, không thấm hút mồ hôi. 
• Mặc dù bạn vẫn có thể quan hệ bình thường khi bị viêm tiết niệu. Tuy nhiên, việc quan hệ tình dục trong thời điểm này có nguy cơ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho bạn lẫn đối tác. Do đó, cách tốt nhất là ngừng quan hệ cho đến khi bệnh được điều trị triệt để. 
• Thường xuyên tập thể dục để nâng cao sức khỏe, tăng sức đề kháng cho cơ thể. 

Vitamin C tốt cho viêm tiết niệu

Hy vọng thông qua bài này của Tư vấn bệnh xã hội, bạn sẽ có thêm các kiến thức về bệnh lý đường tiết niệu. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác, chỉ cần ấn [TẠI ĐÂY] hoặc khung chat phía dưới, sẽ có bác sĩ chuyên khoa tư vấn miến phí và tận tình nhất. 

Tin cùng chuyên mục

Viêm đường tiết niệu ở trẻ em: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

21/04/2023

Đường tiết niệu nằm ở đâu? 5 bệnh lý thường gặp ở đường tiết niệu

20/04/2023

Viêm bàng quang là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

12/04/2023

3 phương pháp điều trị viêm đường tiết niệu hiệu quả cao, không tái phát

07/04/2023